Afgelopen zaterdagavond met vrienden gezellig zitten eten, kletsen en drinken. Trump, Musk ‘and the like’ passeerden de revue. Ik herinnerde me een commentaar in De Volkskrant dat kopte: ‘We zullen de VS moeten wantrouwen, is de les van een week Trump-II.’ Vreselijk natuurlijk maar ik vind dat zwak uitgedrukt. Wantrouwen? Nee, zekerheid dat Trump-II een erg foute kant op wil gaan. Het bleef gisteren ondanks het perspectief op een viertal zwarte jaren gezellig. De pastinaaksoep, pasta en semifreddo waren deliziose. De wijn vloeide. Laten we hopen dat het in Nederland zo Italiaans gezellig kan blijven.
Ik vroeg me af wat Gerard van de situatie in de VS zou vinden. Ik denk dat hij de groet van Musk, opgeheven arm en handpalm strak naar beneden, bij de inauguratie van Trump niet eens nodig had gehad om ernstig ongerust te worden. Wel of geen Hitler/Mussolini/fascistengroet? Het vrijlaten van politieke misdadigers, de maatregelen tegen zogenaamde illegalen, en het dreigen met landjepik zouden voor hem genoeg zijn. Dit gaat richting een oorlogspolitiek zoals het Duitse regime 1933-1939 voorstond.
Met de vrienden vroegen we ons af hoe het kwam dat zoveel mensen Trump steunen, zelfs adolaat van hem zijn. Dat betreft ook een groot deel van de Amerikaanse arbeidersklasse. We konden er niet helemaal bij. Ik vroeg me daarnaast ineens af waarom een groot deel van de kapitalistische klasse hem steunt. Die ondernemers-miljardairs uit de Big Tech en uit de olie-industrie. En weer moet ik denken aan Gerard, die vond dat het nationaalsocialistische bewind in Duitsland een dictatuur van het financiële grootkapitaal was. Hij kende de definitie van de communistische voorganger Dimitrov uit zijn hoofd.
Ik vond dat vroeger altijd een te beperkte omschrijving. Het fascisme was veel meer dan dat. Het was een product van een politieke, sociale en culturele crisis. Armoede, antisemitisme, militaire rancune, linkse partijen die liever elkaar bestreden dan de fascisten. Om maar wat te noemen.
Maar nu is daar ineens Musk. En ook die andere techmiljardairs die Trump steunen. Zou Gerard nu zeggen dat in de VS een dictatuur van het tech-grootkapitaal aan het ontstaan is? In ieder geval nemen zij nu deel aan de macht en steunen ze actief Trump. In ieder geval zijn daarnaast politieke criminelen vrijgelaten en moeten ambtenaren die politiek niet loyaal zijn, vrezen voor hun baan. In ieder geval aast Trump op gebiedsuitbreiding, op ‘Lebensraum’. In ieder geval gaat het in de VS de verkeerde kant op.